تاندونیت شانه یا التهاب تاندون شانه عارضهای شایع است که طی آن تاندونهای روتاتور کاف به دلایلی دچار التهاب و تورم میشوند. تاندونها به حرکت شانه کمک میکنند. در صورت استفاده بیش از حد از تاندونها، تحریک و ملتهب میشوند. در ادامه به روشهای درمانی مختلف و بیان اهداف و مزیتهای فیزیوتراپی تاندونیت شانه خواهیم پرداخت.
تاندونیت شانه چیست؟
تاندونیت شانه بیشتر در اثر استفاده بیش از حد از شانه ایجاد میشود، که در نوک شانه احساس میشود و اغلب هنگام بلند شدن یا پیچ خوردن به پایین بازو ساطع میشود. استخوان بالای بازو ، تاندونهای روتاتور کاف و بورس همگی در یک مسیر باریک به نام قوس کوراکوکرومیال به جلو و عقب حرکت میکنند. هنگامی که بازو بالای سر قرار میگیرد، مسیر را باریکتر میکند و بورس و تاندونها فشرده میشوند. در صورت استفاده مکرر، ناحیه مستعد التهاب ، آسیب میبیند.
علت تاندونیت شانه برای درمان بسیار مهم است. پزشکان با بررسی سابقه پزشکی، علت دقیق التهاب تاندونیت شانه را مشخص میکنند. به منظور بررسی علائم معاینه فیزیکی انجام میشود و در صورت لزوم مطالعات تصویربرداری پزشکی اشعه ایکس و MRI انجام میشود که احتمال پارگی تاندون بررسی شود.
علائم تاندونیت شانه
با توجه به علت، درد تاندونیت شانه میتواند به مرور زمان یا ناگهان شروع شود. این درد از ناحیه شانه شروع میشود و اغلب به سمت بالای بازو ساطع میشود و معمولاً در آرنج متوقف میشود. با اینکه تا وقتی از شانه خود استفاده نکنید ممکن است علائمی نداشته باشید، اما علائمی وجود دارد که نشان دهنده وجود تاندونیت شانه است. این علائم شامل موارد زیر میشوند:
- درد هنگام انجام حرکت بالای سر
- درد شب هنگام غلت خوردن یا خوابیدن به پهلو
- ضعف در شانه هنگام بلند کردن یا گرفتن چیزی
- درد به نواحی اطراف مانند بالای بازو یا گردن گسترش مییابد
در صورت عدم درمان، این علائم ادامه مییابند و حتی با گذشت زمان شدیدتر نیز میشوند.
تشخیص تاندونیت شانه
پزشک یک ارزیابی اولیه را انجام میدهد و در مورد علائم و میزان دردی که تجربه میکنید سوال میپرسد. همچنین ممکن است پزشک آزمایشهای زیر را در طول ارزیابی شما انجام دهد:
- آزمایشات دامنه حرکتی
- ارزیابی حالت بدن هنگام نشستن و ایستادن
- تستهای قدرت
- عدم تعادل عضلانی
معمولاً یک معاینه فیزیکی برای تشخیص تاندونیت شانه مورد نیاز است، اما اگر فیزیوتراپی این مشکل را برطرف نکند، ممکن است از ام آر آی برای تعیین وجود بیماری زمینهای که قبلاً تشخیص داده نشده است استفاده شود.
علت تاندونیت شانه چیست؟
انجام فعالیتهای تکراری با دست و شانه، حوادث شدید و ناگهانی و یا انجام ورزشهایی مانند شنا، تنیس و بیس بال که نیازمند حرکات مکرر شانه هستند از مهمترین عواملی هستند که ریسک ابتلا به تاندونیت شانه را افزایش میدهند. چهار مرحله تاندونیت شانه عبارتند از:
تاندونیت ناشی از استفاده بیش از حد: به علت حرکات مکرر شانه است و منجر به سوزش، کبودی یا حتی فرسایش تاندون میشود.
تاندونیت کلسیفیک: گاهی اوقات التهاب طولانی مدت باعث تجمع کلسیم در تاندون روتاتور کاف میشود و در نتیجه شانه دچار درد شده و قدرت و توانایی حرکتی خود را از دست خواهد داد.
تاندونیت ناشی از گیرافتادگی شانه: زمانی که فضای بین روتاتور کاف و قوس کوراکواکرومیال باریک و تنگ شود، هیومروس به قوس تاندون روتاتور کاف فشار وارد میکند. اگر کاف ضعیف شده باشد، بورس متورم شده باشد یا اگر خار استخوانی شکل گرفته باشد این اتفاق میافتد.
پارگی روتاتور کاف: التهاب شدید تاندون ناشی از گیرافتادگی بلند مدت، تحلیل یا آسیبدیدگیهای ناگهانی مانند زمین خوردن ممکن است باعث پارگی جزئی یا کلی تاندون روتاتور کاف شود. این عارضه باعث بروز درد و ضعیف شدید و ناتوانیهای حرکتی و عملکردی شانه خواهد شد.
دلایل و عوامل خطر تاندونیت شانه
- حرکات تکراری شانه مانند بالا بردن مکرر دست به بالای سر مهمترین عامل خطر در بروز این آسیب است، به همین دلیل این آسیب بیشتر در ورزشکاران و افرادی که مشاغلی همچون نجاری و خیاطی دارند رخ میدهد.
- آسیب دیدگی شانه در اثر وارد شدن ضربه
- افزایش سن
- روماتیسم مفصلی
- آرتروز شانه
- اختلال در خون رسانی به مفصل شانه
- کشش بیش از حد شانه در طی ورزش
درمان تاندونیت شانه
فردی که دچار تاندونیت شانه شده تا زمان بهبودی کامل باید فعالیتهایی که نیازمند حرکت دادن شانه هستند را به حداقل برساند تا از تشدید آسیب دیدگی جلوگیری کند. استفاده از کمپرس سرد ، حرکت ندادن شانه با استفاده از آتل و استفاده از داروهای مسکن و ضدالتهاب برای کمک به تسکین درد و التهاب استفاده شود.
فیزیوتراپی شانه بهترین روش درمان تاندونیت شانه است که با مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی مدیا میتوانید از آن بهرهمند شوید. متخصصان ما پس از ارزیابی دقیق شرایط شما و همچنین با توجه به شدت آسیب دیدگی و میزان فعالیت شما از بهترین و موثرترین روشهای فیزیوتراپی برای کمک به کاهش درد و رفع مشکل شما استفاده میکنند. تسکین درد و بهبود دامنه حرکتی شانه و همچنین جلوگیری از تشدید آسیب دیدگی از مهمترین مزایای فیزیوتراپی در درمان التهاب تاندونیت شانه است.
فیزیوتراپی تاندونیت شانه
درمان مناسب برای تاندونیت شانه بسیار حائز اهمیت است. در طول زمان، تاندون تحلیل رفته و فرسوده که درمان نشده است، شروع به پاره شدن میکند و مشکل جدیتری ایجاد میکند. فیزیوتراپی در درمان تاندونیت روتاتور کاف، تاندونیت و سندروم گیر افتادن شانه بسیار موفقیت آمیز عمل کرده است. فیزیوتراپیست برنامهای درمانی تهیه میکند که مخصوص خود فرد است. این برنامه درمانی شامل موارد زیر میباشد:
کنترل درد
فیزیوتراپیست به تشخیص و اجتناب از انجام حرکات دردناک کمک میکند تا تاندون ملتهب، درمان شوند. یخ، ماساژ یا گرمای مرطوب برای کنترل درد بسیار مفید میباشد. روشهای درمانی مثل یوونتوفورسیس و TENS استفاده میشوند. همچنین متخصص فیزیوتراپی ممکن است از تجهیزات پیشرفتهتری مانند لیزر تراپی، مگنت درمانی، شاک ویو درمانی، طب سوزنی و موارد دیگر نیز کمک بگیرد.
آموزش بیمار
آموزش صحیح قرارگیری بدن بخش مهمی از توانبخشی میباشد مثلا وقتی شانه با لم دادن مقابل کامپیوتر به جلو خم میشود، تاندونی که در مقابل شانه قرار دارد تحت فشار قرار میگیرد. فیزیوتراپیست توصیههایی جهت اصلاح شرایط کاری و نحوه انجام کارها ارائه میکند و همچنین آموزشهایی در زمینه نحوه صحیح نشستن، ایستادن و خوابیدن برای حذف علائم فراهم میکند. تراپیست احتمالا راههای مختلفی برای انجام فعالیتهای دردناک نشان میدهد و حرکاتی برای پیشگیری از بروز درد شانه آموزش میدهد.
منوال تراپی
تراپیست از تکنیکهای منوال مثل حرکات آرام مفاصل، ماساژ بافت نرم و کشش شانه برای حرکت دادن دوباره شانه در تعامل با کتف استفاده میکند.
ورزشهای دامنه حرکتی
ورزش و حرکات کششی برای انجام حرکات صحیح شانه و کتف آموزش داده میشود تا فرد بتواند بدون درد وسایل را بردارد یا بلند کند.
ورزشهای قدرتی
فیزیوتراپیست تعیین میکند کدام ورزش قدرتی با در نظر گرفتن مشکل و شرایط فرد برای وی مناسب است. بیمار احتمالاً از وزنههای طبی، باندهای مقاومتی و سایر انواع تمرینات قوی سازی برای به چالش کشیدن عضلات ضعیف استفاده کند. بیمار برنامه ورزشی خانگی هم دریافت میکند بنابراین تا مدتها بعد از اتمام جلسات رسمی فیزیوتراپی، تمرینات تاندونیت شانه و قوی سازی شانه ادامه مییابد.
آیا آسیب تاندون شانه قابل پیشگیری است؟
احتمال بروز آسیب تاندون شانه و تاندینوپاتی روتاتورکاف با انجام موارد زیر کاهش مییابد:
- آگاه بودن از حرکات تکراری که منجر به درد میشوند (مخصوصاً حرکات دست بر بالای سر، اطراف بدن یا پشت کمر) و اصلاح فعالیتهایی که هرگونه علائمی از ناراحتی در آن وجود دارد.
- حفظ حالت صحیح و مناسب شانه و ستون فقرات طی فعالیتهای روزانه مثل نشستن پشت کامپیوتر
- انجام حرکات کششی روزانه برای شانه و بالای کمر جهت حفظ حرکات نرمال
- قویتر نگه داشتن بالا تنه مثل بالای کمر و عضلات کتف که باعث پیشگیری از تاندونیت میشود
بسیاری افراد روی عضلات سینه، بازو و شانهها کار میکنند اما کار کردن روی عضلات اطراف کتف و بالای کمر هم ضروری است. این عضلات، پایهای قوی برای عملکرد شانه فراهم میکنند. بدون زیربنایی قوی، عدم تعادل عضله رخ میدهد و شانه در معرض آسیب قرار میگیرد.
