تاندونیت، بیماری ناشی از التهاب تاندون‌ها است و زمانی اتفاق می‌افتد که فرد از تاندون‌های خود بیش از حد و با فشار زیاد استفاده می‌کند؛ برای مثال در طول ورزش. تاندونیت یا التهاب تاندون‌ها، معمولا در آرنج، مچ دست، انگشتان، ران و سایر قسمت‌های بدن اتفاق می‌افتد. در ادامه به روش‌های درمانی مختلف و بیان اهداف و مزیت‌های فیزیوتراپی تاندونیت خواهیم پرداخت.
تاندونیت چیست؟
تاندون، بافتی است که عضلات را به استخوان ها متصل می‌کند. تاندون انعطاف پذیر و فیبری است که در عین حال سخت بوده و می‌تواند تنش‌ها و فشارها را حفظ کند. تفاوت تاندون با رباط، در این است که رباط‌ها رابط بین استخوان‌ها هستند، اما تاندون رابط بین استخوان و یک ماهیچه می‌باشد. تاندون‌ها و عضلات با یکدیگر کار می‌کنند و نیروی کشنده را اعمال می‌کنند. تاندون‌ها سخت و فیبری هستند اما نسبت به استخوان‌ها نرم به‌شمار می‌آیند. اگر به جای تاندون، غلاف آن متورم شود تنوسینووییت نام می‌گیرد. تاندونیت و تنوسینوویت هردو ممکن است در پی فشار و با یکدیگر اتفاق بی‌افتند.
- تاندونیت معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که شخص از تاندون‌ها بیش از حد استفاده کرده و به آن‌ها فشار آورد.
- تاندونیت در جوانان و ورزشکاران شایع‌تر است.
- درمان تاندونیت شامل استراحت، کمپرس یخ یا درمان با گرما و ضد درد‌ها انجام می‌شود.
- اگر تاندونیت بدون درمان رها شود ممکن است منجر به پارگی تاندون شده و نیازمند عمل جراحی باشد.
تاندونیت، بیماری ناشی از التهاب تاندون‌ها است و زمانی اتفاق می‌افتد که فرد از تاندون‌های خود بیش از حد و با فشار زیاد استفاده می‌کند؛ برای مثال در طول ورزش. تاندونیت یا التهاب تاندون‌ها، معمولا در آرنج، مچ دست، انگشتان، ران و سایر قسمت‌های بدن اتفاق می‌افتد. معمولا قسمتی از بدن که دچار عارضه می‌شود نام عارضه را تشکیل می‌دهد؛ به عنوان مثال تاندونیت آشیل که التهاب در تاندون آشیل در پاشنه پا است. در برخی از موارد نیز فعالیت تاثیر گذار بر ایجاد تاندونیت از نام‌های شناخته شده عارضه است مانند آرنج تنیس یا آرنج گلف باز.
تاندونیت در هر سنی رخ می‌دهد، اما در بزرگسالانی به علت ورزش زیاد شایع‌تر است. تاندونیت در افراد مسن نیز به علت حساس‌تر بودن، ضعیف شدن و کم شدن حالت کششی تاندون‌ها نیز رخ می‌دهد.
انواع مختلف تاندونیت
تاندونیت آشیل
تاندون آشیل، ما بین پاشنه و عضله ساق پا قرار دارد. تاندونیت آشیل از آسیب‌های رایج ورزشی است که ممکن است در اثر پوشیدن کفش‌های نامناسب نیز به‌وجود آید. احتمال بروز تاندونیت آشیل ناشی از کفش نامناسب، در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید بیشتر است.
تاندونیت سوپراسپیناتوس
تاندونیت سوپراسپیناتوس، ناشی از التهاب تاندون اطراف بالای شانه‌ها است که موجب درد در هنگام حرکت دستان به خصوص به سمت بالا می‌شود. اکثر دردهای ناشی از تاندونیت در هنگام استفاده از عضو آسیب دیده و یا در شب شایع است. اگر تاندون‌های دیگری نیز در همان منطقه تحت تاثیر قرار گیرند ممکن است بیمار به سندرم روتاتور کاف مبتلا باشد.
تاندونیت تنیس یا گلف باز
علامت رایج این نوع التهاب تاندون معمولا درد در قسمت بیرونی آرنج می‌باشد، که می‌تواند به سمت مچ دست نیز برود. تنوسینوویت De Quervain’s stenosing ، التهاب غلاف حاوی تاندون‌های انگشتان شصت بین انگشت شصت و مچ دست است، که با تورم و ضخیم شدن غلاف حرکت انگشت شصت را دردناک می‌کند.
تاندونیت مچ دست
این نوع التهاب تاندون اکثرا در بازیکنان بدمینتون و کارگران خط تولید که از مچ دست خود به طور مداوم و با حرکاتی تکراری استفاده می‌کنند، ایجاد می‌شود. تندینوپاتی نیز نوع دیگری از آسیب‌های وارده بر تاندون مچ دست است که بیشتر سبب انحطاط مچ می‌شود.
نشانه‌های تاندونیت
نشانه رایج عبارتند از:
- درد خصوصا هنگام حرکت دادن عضو
- احساس حرکت کردن تاندون هنگام استفاده از عضو آسیب دیده
- تورم قرمزی و احساس گرما در ناحیه آسیب دیده
- رشد برآمدگی بر محل تاندون آسیب دیده
- در صورتی که پارگی در تاندون وجود داشته باشد، شکاف در خط تاندون حس خواهد شد و حرکت دادن اندام دشوار خواهد بود.
علائم تاندونیت ممکن است از چند روز تا چند هفته یا حتی ماه باقی بمانند.
علل رایج تاندونیت
- آسیب ناگهانی
- تکرار حرکاتی ممتد برای مدت طولانی
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه هستند؟
تاندونیت اغلب در افرادی که مشاغل و سرگرمی‌های آن‌ها شامل حرکات تکراری یا پر فشار است بیشتر ایجاد می‌شود.
سایر عوامل خطر عبارتند از:
سن: تاندون‌ها با بالا رفتن سن ضعیف‌تر شده و قابلیت کششی خود را از دست می‌دهند و مستعد آسیب بیشتر می‌باشند.
حرفه: افرادی با حرفه‌ای شامل حرکات تکراری، ارتعاشی، یا پرفشار، دارای ریسک بیشتری برای ابتلا به تاندونیت هستند. مانند نقاشان سقف یا کارگران خط تولید.
ورزش: ورزش‌هایی که شامل حرکات تکراری مانند تنیس، شنا، بدمینتون، گلف و بیس بال منجر به بروز تاندونیت می‌شوند.
برخی از شرایط سلامتی: در افراد مبتلا به دیابت و آرتریت روماتوئید احتمال بیشتری برای تاندونیت وجود دارد.
در صورت بروز تاندونیت اگر درد به طور ناگهانی بدتر شده یا حرکت مفصل را دچار اختلال کند باید به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص تاندونیت
پزشک با انجام معاینه فیزیکی می‌تواند تاندونیت را تشخیص دهد. اگر مشکل با استراحت و داروهای ضدالتهابی رفع نشود، ممکن است انجام برخی آزمایشات برای بررسی دقیق آسیب نیاز باشد:
- اشعه ایکس برای بررسی ذخایر کلسیم در اطراف تاندون
- سایر آزمایشات تصویربرداری مانند سونوگرافی یا ام آر آی که برای تشخیص تورم
درمان تاندونیت
درمان تاندونیت با هدف کاهش التهاب و درد انجام می‌شود. در بسیاری از موارد استراحت دادن به مفاصل، درمان با گرما یا کمپرس یخ، استفاده از داروهای ضد درد و ضدالتهاب می‌تواند تاندونیت را برطرف کند. درمان التهاب تاندون بستگی به علت تاندونیت دارد. پزشک بعد از تشخیص علت بیماری تاندونیت می‌تواند روش درمانی را تعیین کند. حتی ممکن است به فیزیوتراپیست ارجاع داده شوید.
درمان التهاب تاندونیت
درمان خانگی تاندونیت: در صورتی که علائم تاندونیت شدید نباشد، درمان خانگی تاندونیت توصیه می‌شود. بهترین درمان خانگی کشیدگی تاندون پا شامل مواردی مثل: استراحت دادن به تاندون، استفاده از باند گرم و کمپرس یخ، تغییر سبک زندگی و بالا قرار دادن عضو می‌باشد.
دارو درمانی: به تشخیص پزشک داروهای ضد درد، کرم‌های موضعی ضد التهاب، قرص‌های ضد التهاب به همراه استراحت برای بیمار تجویز می‌شود. این روش زمانی مناسب است که علائم التهاب تاندون خفیف باشد.
تزریق کورتیکو استروئید: البته تزریق کورتون برای درمان تاندونیت مزمن (تاندونیت بیشتر از 3 ماه) توصیه نمی‌شود. زیرا تزریق مکرر کورتون ممکن است باعث تضعیف و پارگی تاندون شود.
درمان تاندونیت با فیزیوتراپی: در اغلب موارد درمان تاندونیت با فیزیوتراپی یک راه درمان قطعی تاندونیت است که با تکنیک‌های مختلفی صورت می‌گیرد.
جراحی: در صورتی از این روش استفاده می‌شود که تاندون دچار پارگی شود و با عمل جراحی پارگی‌ها ترمیم خواهند شد.
فیزیوتراپی تاندونیت
فیزیوتراپیست برای درمان التهاب تاندون از روش‌های مختلفی برای فیزیوتراپی استفاده می‌کند. فیزیوتراپی درمان اصلی و قطعی تمام انواع تاندونیت است. کاربرد هر یک از این روش‌ها به شدت عارضه، وضعیت بیمار، علت التهاب تاندون و … بستگی دارد. فیزیوتراپی تاندونیت به روش‌های زیر انجام می‌شود:
درمان تاندونیت با ورزش
یکی از رایج‌ترین درمان‌های فیزیوتراپی برای التهاب تاندون، تمرین درمانی است. با انجام تمرینات ورزشی که فیزیوتراپیست برایتان طراحی می‌کند می‌توانید عضلات عضو درگیر را تقویت کنید. حرکات کششی نیز جزء تمرینات اصلی در ورزش درمانی برای درمان تاندونیت می‌باشد. ورزش درمانی برای:
- تحریک تولید کلاژن در تاندون آسیب دیده
- کاهش تروما در تاندون سفت شده
- بهبود انعطاف پذیری بافت‌های نرم (عضله و تاندون)
- افزایش دامنه حرکت مفاصلی که تاندون آن‌ها ملتهب شده
بسیار موثر می‌باشد، همچنین به کمک تمرین درمانی، درد و تورم تاندون ملتهب کاهش پیدا می‌کند. تمرینات ورزشی خود را در منزل نیز می‌توانید انجام دهید.
درمان التهاب تاندونیت با لیزر تراپی
فیزیوتراپیست‌ها ممکن است برای درمان التهاب تاندونیت به شما لیزر درمانی را پیشنهاد کنند. در این روش، امواج لیزر باعث گرم شدن تاندون ملتهب شده می شود و به خروج سریع‌تر لنف از تاندون آسیب دیده کمک می‌کنند. فیزیوتراپی تاندونیت با لیزرتراپی از مزایای زیر برخوردار است:
- سرعت بخشیدن به ترمیم تاندون
- افزایش خونرسانی و تغذیه محل آسیب دیده
کاهش دردکاهش التهاب - افزایش انعطاف پذیری
- بهبود دامنه حرکتی مفاصل درگیر
در لیزر تراپی التهاب تاندون، از لیزر کم توان استفاده می‌شود که هیچ خطر و عارضه‌ای ندارد. از این روش در درمان تاندونیت تنیس البو و تاندونیت ناشی از آرتروز بسیار پرکاربرد می‌باشد.
درمان تاندونیت با شاک ویو تراپی
یکی از روش‌های درمان تاندونیت مزمن، شاک ویو تراپی است. از این روش زمانی استفاده خواهد شد که دچار تاندونیت کلسیفه شده باشید. امواج کم انرژی شاک ویو که از طریق پوست جذب تاندون‌ها می‌شود، کلسیم اطراف تاندون را تجزیه می‌کند. همچنین شاک ویو تراپی باعث:
- افزایش خون رسانی به تاندون آسیب دیده
- افزایش اکسیژن رسانی به تاندون ملتهب
- کاهش درد
- کاهش التهاب مزمن
- تحریک تولید کلاژن برای بازسازی تاندون
می‌شود و از این طریق به درمان تاندونیت کمک می‌کند. پارگی و زخم‌های تاندون به کمک این روش دیگر به جراحی نیازی ندارند و به مرور بدون جراحی و با شاک ویو تراپی بهبود می‌یابند. از شاک ویو تراپی برای درمان انواع التهاب تاندون (تنیس البو، تاندونیت آشیل، تاندونیت کلسیفیک، تاندونیت پاتلا که مربوط به کشکک زانو است) استفاده می‌کنند.
درمان التهاب تاندونیت با درای نیدلینگ
در این روش از سوزن خشک که شبیه سوزن‌های طب سوزنی می‌باشد برای درمان التهاب تاندون استفاده می‌شود. درای نیدلینگ برای کاهش دردهای مزمن بسیار موثر است. از دیگر فواید درای نیدلینگ موارد زیر را می‌توان برشمرد:
- کاهش گرفتگی و تنش تاندون
- افزایش خون رسانی و تغذیه تاندون ملتهب
استفاده از درای نیدلینگ می‌تواند سرعت بقیه درمان‌های فیزیوتراپی تاندونیت را افزایش دهد. درای نیدلینگ به تنهایی به کاربرد و مکمل سایر درمان‌های فیزیوتراپی برای تاندونیت است.
فیزیوتراپی تاندونیت با اولتراسوند تراپی
ممکن است اولتراسوند تراپی برای درمان التهاب تاندونیت بیمار تجویز شود. در این روش امواج صوتی که فرکانس بلندی دارند جذب تاندون‌ها می‌شوند. مزایایاولتراسوند تراپیبرای درمان تاندونیت عبارت است از:
- ایجاد گرما و افزایش خون رسانی به بافت آسیب دیده
- افزایش انعطاف پذیری بافت‌های نرم
- کاهش خشکی در مفصل
- بهبود دامنه حرکتی عضو آسیب دیده
- کاهش التهاب تاندون
از این روش به ویژه در مواردی استفاده خواهدشد که علت تاندونیت بیماری‌هایی مثل آرتروز باشد. اولتراسوند تراپی نیز درمان قطعی تاندونیت نیست و باید در کنار روش‌های دیگر به کار برده شود. اما این روش می‌تواند به درمان سریع‌تر بیماری التهاب تاندونیت کمک کند.
فیزیوتراپی تاندونیت با سرما درمانی
از این روش نیز برای درمان تاندونیت زیاد استفاده می‌شود. ممکن است فیزیوتراپیست برای علائم تاندونیت که شدید نباشند این روش درمانی را برای بیمار تجویز کند. در این روش از انواع تکنیک‌های سرما درمانی مثل بسته‌های یخ، کمپرس سرد، وان یخ و … به‌کار برده می‌شود. سرما درمانی به:
- کاهش درد
- رفع التهاب تاندون
- کاهش تورم
- بهبود آسیب دیدگی‌های تاندون
کمک زیادی می‌کند. برای کمپرس سرد می‌توانید از بسته‌های یخ پیچیده شده در حوله یا تکنیک‌های دیگر به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه استفاده کنید. در طول روز چندین مرتبه می‌توانید این کار را تکرار کنید. در درمان تاندونیت‌هایی که شدید نیستند از این روش در کنار دارو درمانی و استراحت برای بهبود بیماری استفاده می‌شود.
پیشگیری از تاندونیت
- گرم کردن و کشش اندام‌ها و عضلات قبل از شروع ورزش و تمرینات برای سرد کردن پس از پایان ورزش
- انجام حرکات ورزشی به طور صحیح و اجتناب از وارد آوردن فشار زیاد بر عضلات و تاندون‌ها
- اجتناب از حرکات تکراری در کار و ورزش با استراحت دادن به عضلات در حین آن
